โรคพาร์กินสันเป็นโรคทางระบบประสาทที่ส่งผลต่อการเคลื่อนไหว ทำให้เกิดอาการสั่น กล้ามเนื้อแข็งเกร็ง เคลื่อนไหวช้าลง และทรงตัวลำบาก โรคนี้เกิดจากการเสื่อมของเซลล์ประสาทในสมองที่สร้างสารโดพามีน ซึ่งเป็นสารสื่อประสาทที่สำคัญต่อการควบคุมการเคลื่อนไหว การดูแลผู้ป่วยโรคพาร์กินสันในศูนย์ฟื้นฟูผู้สูงอายุเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง วันนี้เรามาดูกันค่ะว่าโรคพาร์กินสันจะเชื่อมโยงกับภาวะสมองเสื่อมอย่างไร
- ศูนย์ฟื้นฟูผู้สูงอายุและการดูแลผู้ป่วยโรคสมอง
- ความแตกต่างระหว่างอัลไซเมอร์และภาวะสมองเสื่อม
- ทำไมศูนย์ฟื้นฟูผู้สูงอายุถึงสำคัญต่อผู้ป่วยโรคสมองเสื่อม
โรคพาร์กินสันคือ
โรคพาร์กินสัน(Parkinson’s Disease) เป็นโรคที่เกิดจากการเสื่อมสภาพของระบบประสาทส่วนกลาง ซึ่งมีผลกระทบหลักต่อการเคลื่อนไหวของร่างกาย เนื่องจากเซลล์ประสาทที่ผลิตโดปามีน (dopamine) ซึ่งเป็นสารเคมีที่สำคัญในการควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกายถูกทำลาย โรคนี้ทำให้ผู้ป่วยมีอาการหลัก เช่น มือสั่น ตัวสั่น เคลื่อนไหวช้า หรือกล้ามเนื้อแข็ง
โรคพากินสันและภาวะสมองเสื่อม
โรคพากินสันสามารถนำไปสู่ภาวะสมองเสื่อมได้ เนื่องจากในบางกรณี โรคพากินสันไม่เพียงแค่ทำลายระบบควบคุมการเคลื่อนไหวเท่านั้น แต่ยังสามารถทำลายส่วนอื่นของสมองที่เกี่ยวข้องกับความจำ การคิด และการตัดสินใจได้ด้วย ในกรณีนี้จะเรียกว่า “พากินสันที่เกี่ยวข้องกับภาวะสมองเสื่อม” (Parkinson’s Disease Dementia, PDD)
สาเหตุที่โรคพากินสันนำไปสู่ภาวะสมองเสื่อม
- การเสื่อมสภาพของเซลล์สมอง เมื่อโรคพากินสันดำเนินไป เซลล์ในสมองที่ผลิตโดปามีน (dopamine) ซึ่งมีบทบาทในการควบคุมการเคลื่อนไหวจะถูกทำลาย ส่งผลให้สมองไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ
- ความเสียหายต่อระบบประสาท ผู้ป่วยที่มีโรคพากินสันมักจะประสบกับการเสื่อมสภาพของระบบประสาทที่ทำหน้าที่เกี่ยวข้องกับการเรียนรู้ ความจำ และการคิด การเสื่อมสภาพนี้อาจนำไปสู่ภาวะสมองเสื่อมในที่สุด
- การสะสมของโปรตีนที่ผิดปกติ ผู้ป่วยโรคพากินสันมักจะมีการสะสมของโปรตีนที่เรียกว่า “อัลฟาซินูคลีน” (alpha-synuclein) ซึ่งจะเกิดการสะสมในสมองและทำให้เกิดการเสื่อมสภาพของเซลล์สมอง ซึ่งอาจมีผลต่อการทำงานทางปัญญาและความจำ
ศูนย์ดูแลผู้ป่วยสมองเสื่อมมีวิธีดูแลผู้ป่วยพาร์กินสันได้อย่างไร
การดูแลผู้ป่วยพากินสันที่มีภาวะสมองเสื่อมในศูนย์ดูแลผู้ป่วยสมองเสื่อมจะเน้นที่การช่วยเหลือทั้งในด้านทางร่างกายและจิตใจ เพื่อให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุด
- การดูแลด้านการเคลื่อนไหว เนื่องจากโรคพากินสันทำให้ผู้ป่วยเคลื่อนไหวได้ยาก ศูนย์ฟื้นฟูผู้สูงอายุจะให้บริการทางกายภาพบำบัด เช่น การฝึกท่าทางที่ช่วยในการเคลื่อนไหว, การฝึกยืนและเดิน เพื่อป้องกันการหกล้ม และลดความตึงเครียดของกล้ามเนื้อ
- การฝึกสมองและกิจกรรมกระตุ้นสมอง การทำกิจกรรมที่ช่วยกระตุ้นสมอง เช่น การเล่นเกมที่ต้องใช้การคิด การเรียนรู้ทักษะใหม่ ๆ หรือการทำงานศิลปะ จะช่วยให้สมองของผู้ป่วยไม่เสื่อมสภาพเร็วเกินไป
- การสนับสนุนด้านจิตใจ เนื่องจากผู้ป่วยพากินสันอาจเริ่มมีอาการสมองเสื่อม เช่น ความจำเสื่อม, อาการซึมเศร้า, หรือวิตกกังวล ศูนย์ดูแลผู้ป่วยสมองเสื่อมจะให้การสนับสนุนทางจิตใจ เช่น การบำบัดด้วยการพูดคุย, การจัดกิจกรรมที่กระตุ้นสมอง เช่น เกมทายภาพ หรือการทำกิจกรรมกลุ่ม
- การจัดการกับยาที่ใช้ เนื่องจากผู้ป่วยต้องใช้ยาควบคุมอาการพากินสันอย่างต่อเนื่อง ศูนย์ดูแลผู้ป่วยสมองเสื่อมจะช่วยติดตามการใช้ยาอย่างสม่ำเสมอ และให้คำแนะนำในการปรับยาหรือการจัดการกับผลข้างเคียง
- การเสริมสร้างสิ่งแวดล้อมที่ปลอดภัย ศูนย์ฟื้นฟูผู้สูงอายุจะจัดเตรียมพื้นที่ที่เหมาะสม เช่น การปรับที่นอนหรือห้องน้ำให้เหมาะสมกับผู้ป่วยที่มีปัญหาด้านการเคลื่อนไหว และการติดตั้งอุปกรณ์ช่วยเหลือต่างๆ เช่น ราวจับ หรือเครื่องช่วยเดิน
- การดูแลความสัมพันธ์ทางสังคม การสร้างกิจกรรมที่ส่งเสริมให้ผู้ป่วยมี interaction ทางสังคมและรู้สึกมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ ช่วยในการลดอาการซึมเศร้าและเพิ่มคุณภาพชีวิต
- การจัดการด้านอาหารและโภชนาการ ผู้ป่วยพากินสันอาจประสบปัญหาในการกินและกลืน การให้คำแนะนำทางโภชนาการและการปรับเปลี่ยนอาหารให้เหมาะสมกับผู้ป่วยจะช่วยให้ได้รับสารอาหารที่จำเป็น
ศูนย์ฟื้นฟูผู้สูงอายุจะมุ่งเน้นให้การดูแลผู้ป่วยสมองเสื่อมแบบครบวงจร โดยมีทีมงานที่ประกอบไปด้วยแพทย์ พยาบาล นักกายภาพบำบัด นักจิตวิทยา และผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการ เพื่อให้ผู้ป่วยมีชีวิตที่ดีที่สุดแม้จะเผชิญกับโรคพากินสันและภาวะสมองเสื่อมร่วมกัน
เสรี ซีเนียร์ แคร์ ศูนย์ฟื้นฟูผู้สูงอายุให้บริการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke), ผู้ป่วยอัลไซเมอร์ และผู้ป่วยสมองเสื่อมอย่างครบวงจร โดยแพทย์เฉพาะทางระบบประสาทและสมองหากท่านมีผู้สูงอายุในครอบครัวที่ป่วยเป็นโรคสมองให้เรา เสรี ซีเนียร์ แคร์ พร้อมดูแลผู้ป่วยให้ได้รับการดูแลที่ดีที่สุดและสามารถใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุข
สนใจติดต่อ
Line : @seriseniorcare
Tel : 061-416-1712
Facebook : https://www.facebook.com/seriseniorcare
Google Maps
สาขา ซ.12: https://bit.ly/3Ppf7mL
